H Ελλάδα δεν είναι μία επιχείρηση που απλώς διοικείται άσχημα. Το σχέδιο να αποδυναμώσει κανείς ντε φάκτο την κυβέρνηση (τη διοίκηση της εταιρείας), να την εξορθολογίσει, να απολύσει προσωπικό και να πληρώνει φτηνά τους εναπομείναντες απασχολουμένους, ώστε μόλις που να μπορούν να ζήσουν από τον μισθό τους, απέτυχε παταγωδώς. Γι' αυτήν την καταστροφή η γερμανική κυβέρνηση φέρει μια ιδιαίτερη ευθύνη. Τώρα χρειάζονται σίγουρα άλλες λύσεις και μία από αυτές είναι: «μακροπρόθεσμες ενέργειες, όχι ημίμετρα».
Δεν υπάρχει πλέον καμιά αμφιβολία για την πικρή αλήθεια. Δυο χρόνια μετά την πρώτη Σύνοδο Κορυφής για την Ελλάδα, είναι ξεκάθαρο: έτσι όπως λειτουργούμε δεν μπορεί να σωθεί η ευρωζώνη. Αντίθετα, κατρακυλά ολοένα και περισσότερο στην ανυπαρξία. Το σχέδιο των σωτήρων να αντιμετωπίσουν μια δημοκρατική χώρα σαν κακώς διοικούμενη επιχείρηση, να αποδυναμώσουν την κυβέρνηση και να επιβάλουν στυγνά οικονομικά κριτήρια, απέτυχε. Το πρόγραμμα λιτότητας έσπρωξε τη χώρα κατευθείαν στη φτώχεια και την ευρωζώνη σε ένα αδιέξοδο. Γι' αυτήν την αποτυχία φέρουν όλοι ευθύνη, αλλά ιδιαίτερα η γερμανική κυβέρνηση, η οποία έδωσε τον σκληρό τόνο και στη συνέχεια επέβαλε στις ιδιωτικές τράπεζες να κουρέψουν μεγάλο μέρος των ελληνικών χρεών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το κούρεμα μεγέθυνε το χάος.
Επειδή, από τους δανειστές έχουν ήδη δοθεί 70 δισ. ευρώ και τον Μάρτιο πρέπει να καταβληθούν άλλα 14 δισ. για παλιά χρέη, η ελληνική μεταβατική κυβέρνηση και οι βοηθοί της στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΔΝΤ βρίσκονται απέναντι σε ένα αποφασιστικής σημασίας ερώτημα: ποια θα είναι η συνέχεια;
Σ' αυτό το σημείο εμφανίζονται δύο πιθανότητες. Οι δανειστές μπορούν να σταματήσουν τις πληρωμές και να τερματίσουν τη ροή χρήματος προς και από την Ελλάδα. Να δοθεί τέλος στα δάνεια δισεκατομμυρίων που θα εξυπηρετούν τα παλαιότερα δάνεια και τέλος στα χρέη που πρέπει να αποπληρώνουν οι πολίτες, τη στιγμή μάλιστα που δεν έχουν να κερδίσουν τίποτε, σε αντίθεση με τους κατόχους ομολόγων. Το νόημα της παύσης πληρωμών είναι ότι κανείς δεν θέλει να μετρήσει παράπλευρες πολιτικές και οικονομικές απώλειες.
Η λέσχη του ευρώ πρέπει να αποδεχτεί ότι θα χάσει ένα μέλος της. Όταν η Ελλάδα δεν θα έχει πλέον χρήματα και δεν θα μπορεί να δανειστεί, η μόνη επιλογή που θα έχει η κυβέρνηση θα είναι η επιστροφή στο δικό της νόμισμα. Η δραχμή θα οδηγήσει ταχύτερα σε ένα φτηνότερο επίπεδο διαβίωσης και παραγωγής, απ' ό,τι οι μεταρρυθμίσεις και το πρόγραμμα λιτότητας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος.
Απ' ό,τι φαίνεται, οι Ευρωπαίοι σωτήρες έχουν συμφιλιωθεί με ένα τέτοιο σενάριο. Αυτό δείχνει, αν μη τι άλλο, το εγχείρημα για έναν κομισάριο επί των δημοσιονομικών της Ελλάδας, στο οποίο έδωσε «φτερά» το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών. Το οργισμένο «όχι» της Αθήνας αξιολογήθηκε στο Βερολίνο ως ένδειξη ότι πολλοί Ελληνες θα αποδέχονταν ευκολότερα τη χρεοκοπία της χώρας τους παρά την απώλεια της αξιοπρέπειάς τους.
Το ότι, παρ' όλα αυτά, οι σωτήρες διστάζουν, βασίζεται σε έναν ακόμη λόγο: είναι ασαφές εάν μία πτώχευση της Ελλάδας θα οδηγήσει και άλλα ευρωπαϊκά κράτη στην άβυσσο - και στο τέλος ολόκληρη τη λέσχη. Εάν η Ελλάδα φτάσει στη χρεοκοπία, μήπως αυτό σημαίνει ότι και η Πορτογαλία θα έχει την ίδια μοίρα; Και, στη συνέχεια, η Ιταλία, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του ευρω-κλαμπ; Ένα είναι το αγωνιώδες ερώτημα για όλους: είναι τα οικονομικά τείχη γύρω από τη λέσχη του ευρώ τόσο ψηλά και ασφαλή ώστε να τους προστατεύουν όλους;
Επειδή κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει κάτι τέτοιο, υπάρχει μια δεύτερη απάντηση στο ερώτημα: «μην παίρνεις ημίμετρα, αλλά σκέψου μακροπρόθεσμα». Στο πλαίσιο αυτό, η λέσχη του ευρώ δίνει παράταση ενός χρόνου στην κυβέρνηση της Αθήνας και επεξεργάζεται εν τω μεταξύ ένα σχέδιο Μάρσαλ, το οποίο απαντάει στα πλέον επείγοντα ζητήματα. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα θα αποκτούσε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό διοίκησης, ένα ενιαίο σύστημα φορολόγησης και υπηρεσία κτηματολογίου. Αυτό θα απαιτούσε δύο χρόνια ή και κάτι παραπάνω.
Τα πλεονεκτήματα είναι προφανή. Το ευρω-κλαμπ παραμένει αρραγές, οι κερδοσκόποι δεν μπορούν βρουν νέες αφορμές για επίθεση. Επιπλέον, ένα τέτοιο σχέδιο θα ήταν ένα μήνυμα προς διεθνείς επιχειρήσεις να επενδύσουν εκ νέου στην Ελλάδα, που κάποτε υποσχόταν εξαιρετικές ευκαιρίες για διακοπές. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, σ' αυτήν την περίπτωση, θα έπρεπε να δείξουν θάρρος και να εξηγήσουν στους πολίτες τους ότι η διάσωση της Ελλάδας κοστίζει πολύ ακριβά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου