Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2012

Κοινωνικό Κράτος και Εκπαίδευση : Πραγματικότητα ή ουτοπία;

του Θανάση Κυριαζή*
Οι μεταπολεμικές γενιές στη χώρα μας, μεγάλωσαν και έζησαν με το φάσμα της κατοχής. Όσοι έζησαν τη μαύρη εκείνη περίοδο, έδιναν και εξακολουθούν να δίνουν την ευχή να μην ξαναζήσουν οι ίδιοι και οι νεώτεροι αυτά τα χρόνια – ούτε καν στα όνειρά τους.

Εμείς οι νεώτεροι εκείνων των γενεών, μεγαλώσαμε ακούγοντας ιστορίες για πείνα, δυστυχία, εξαθλίωση. Ανήκω σ΄αυτές τις γενιές και δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω όλα όσα διηγούντο οι παλαιότεροι. Δεν μπορούσα να πιστέψω όλα όσα άκουγα ή έβλεπα σε κινηματογραφικές ταινίες. Δεν σας κρύβω ότι μέσα μου πίστευα ότι, ναι μεν έγιναν όλα αυτά τα θηριώδη πράγματα αλλά ότι υπήρχαν και υπερβολές. Συγχρόνως πίστευα ότι σε κάθε περίπτωση, αυτά έγιναν και τελειώσαμε.

Να όμως που δεν τελειώσαμε. Είδαμε, ( ιδίως τις τελευταίες μέρες με τη βαρυχειμωνιά που έχει ενσκήψει) αστέγους στους παγωμένους δρόμους. Ανθρώπους να εκλιπαρούν για ένα κομμάτι ψωμί. Ανέργους να σχηματίζουν ουρές για ένα πιάτο φαγητό στα συσσίτια της Εκκλησίας - και όχι μόνο. Και νομίζω πως αρχίζουμε, πλέον, να πιστεύουμε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται και τίποτα δεν τελειώνει. Γιατί, απλούστατα, το τέλος μιας περιόδου ή ενός γεγονότος είναι η αρχή κάποιου άλλου.

Εκείνο, όμως, που είναι συγκλονιστικότερο όλων, ακόμη κι όταν το σκέπτεται κανείς, είναι τα προβλήματα ασιτίας και υποσιτισμού των μαθητών στα σχολεία.

Όταν ακούστηκαν για πρώτη φορά πληροφορίες για κρούσματα υποσιτισμού, πολλοί υποτίμησαν το γεγονός- ίσως γιατί δεν ήθελαν να το πιστέψουν. Ακόμη και η Πολιτεία το διέψευδε. Μέχρι που πριν από λίγες μέρες ανακοινώθηκε ότι θα μοιράζουν σάντουιτς στους άπορους μαθητές. Αναρωτιέμαι : Τι άλλο πρέπει να ακούσουμε για να καταλάβουμε που βρισκόμαστε;

Και όλα αυτά τα περιστατικά συμβαίνουν όταν κυρίαρχη πολιτική όλων των κομμάτων τις τελευταίες δεκαετίες ήταν η ύπαρξη, η ανάπτυξη και η προώθηση «κοινωνικού κράτους».

Σε αυτό το κοινωνικό κράτος ήλπιζαν και εξακολουθούν να πιστεύουν αρκετοί. Δυστυχώς, όμως, και αυτό αρχίζει να ξεφτίζει. Η ελπίδα ξεθωριάζει.

Οι συντάξεις- όνειρο όλων των εργαζομένων- έχουν υποστεί βάναυσες περικοπές. Η ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη αρχίζει να γίνεται έντονα προβληματική. Και όλα αυτά, εν ονόματι του Μνημονίου και της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Δεν λέω ότι δεν κατανοώ τις δύσκολες συνθήκες που περνάμε και τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα. Τουναντίον, μάλιστα. Αλλά νομίζω ότι απαιτείται προσοχή .

Γιατί δύο είναι , κατά την άποψή μου, οι πυλώνες ενός κράτους δικαίου και δημοκρατικού. Ενός κράτους που πιστεύει στους πολίτες και βασίζεται σε αυτούς: Η Εκπαίδευση και το Κοινωνικό Κράτος. Αν υπάρχουν δυσλειτουργίες στον ένα από τους δύο πυλώνες δημιουργούνται προβλήματα στην ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. Δυσλειτουργία και των δύο οδηγεί σε προβλήματα επιβίωσης της χώρας.

*Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, στο Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης

Δεν υπάρχουν σχόλια: