Αθήνα, 13 Ιανουαρίου 2012
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Θέμα: Ομιλία στη Βουλή για τη βελτίωση του σωφρονιστικού συστήματος «για την εξέταση του σωφρονιστικού συστήματος της χώρας και των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων».
Στην συζήτηση επί της Εκθέσεως της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής «για την εξέταση του σωφρονιστικού συστήματος της χώρας και των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων», σύμφωνα με το άρθρο 45 παράγραφος 2 του Κανονισμού της Βουλής, μίλησε την Πέμπτη 12/01/12 η Βουλευτής Βοιωτίας Βασιλική Τσόνογλου-Βυλλιώτη.
Στην ομιλία της αναφέρθηκε στα προβλήματα των ελληνικών φυλακών αλλά και στο τεράστιο ζήτημα του υπερπληθυσμού όπως επίσης και του διαχωρισμού των κρατουμένων ανάλογα με τα αδικήματα που έχουν τελέσει.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε η κ. Τσόνογλου σε ζητήματα που αφορούν τις φυλακές του Ελεώνα όπως για παράδειγμα η λειτουργία της στάσης του σιδηροδρομικού σταθμού καθώς και μια σειρά άλλων μέτρων που θα βελτιώσουν το σωφρονιστικό σύστημα.
Η ομιλία της κ. Τσόνογλου έχει αναλυτικά ως εξής
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κύριοι Υπουργοί, θέλω να ευχηθώ καταρχήν χρόνια πολλά, αίσιο και αισιόδοξο το 2012.
Επισημαίνουμε όλοι και είναι κοινός τόπος ότι το σωφρονιστικό σύστημα στη χώρα μας πράγματι νοσεί. Δυστυχώς διατηρεί και μεγεθύνει την τιμωρητική πρακτική. Οι παρούσες συνθήκες κράτησης αποτελούν προσβολή για τον πολιτισμό μας και θέτουν στα αζήτητα σχεδόν όλες τις ανθρώπινες αξίες.
Στα χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας το σωφρονιστικό σύστημα έχασε και τα τελευταία ψήγματα αξιοπιστίας και αποδοχής του από το κοινωνικό σύνολο. Η δομή του συστήματος αποδιαρθρώθηκε με πολιτικές παρεμβάσεις που βεβαίως εξυπηρετούσαν μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Αναφέρω τις μεταθέσεις υπαλλήλων και τις μετακινήσεις που έγιναν άσκοπα από υπεύθυνες θέσεις και καλύφθηκαν από ανθρώπους που δεν είχαν ουσιαστικά και τυπικά προσόντα, με αποτέλεσμα να αποδομηθεί το σωφρονιστικό σύστημα, να απολεσθεί η ιεραρχική δομή του σώματος των σωφρονιστικών υπαλλήλων και βεβαίως να απαξιωθεί στο σύνολο η σωφρονιστική πολιτική. Άρα υπάρχει και εξ αυτού του λόγου η υποχρέωση παρέμβασης ώστε να βελτιωθεί το υπάρχον σύστημα, να υπάρχει καλύτερη μεταχείριση των κρατουμένων και οι όροι της καθημερινής τους διαβίωσης να είναι πάνω απ’ όλα ανθρώπινοι ώστε οι ελληνικές φυλακές να καταστούν πραγματικά σωφρονιστικά καταστήματα.
Τα προβλήματα των ελληνικών φυλακών είναι πολλά, αλλά ξεκινούν από τον υπερπληθυσμό των κρατουμένων σε σχέση πάντα με τις υφιστάμενες δομές και προδιαγραφές, το μεγάλο αριθμό αλλοδαπών κρατουμένων, των κρατουμένων που έχουν σχέση με χρήση ναρκωτικών ουσιών και των κρατουμένων που έχουν καταδικαστεί για φαινόμενα διαφθοράς.
Η βελτίωση και η οργάνωση της λειτουργίας του σωφρονιστικού συστήματος επηρεάζεται από τον τρόπο συγκρότησης και δράσης του συνολικού μηχανισμού απονομής της ποινικής δικαιοσύνης με την προϋπόθεση ότι δεν θα πρέπει να παραβιάζονται αρχές και κανόνες μιας σωφρονιστικής πολιτικής που ακολουθεί τον ποινικό κολασμό. Οι νομικές διατάξεις αποτελούν το υπόβαθρο των στόχων, τη δομή αλλά και την έκταση της σωφρονιστικής παρέμβασης. Το δίκτυο των καταστημάτων σωφρονισμού και η υποδομή του συστήματος από τεχνική και υλική άποψη αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, όπως επίσης και η ανάγκη ποιότητας και επάρκειας του σωφρονιστικού προσωπικού που εξυπηρετεί το σωφρονιστικό μηχανισμό μέσα ή έξω από το σωφρονιστικό σύστημα.
Στοιχείο ουσιαστικής σημασίας είναι ο πληθυσμός των κρατουμένων, από τη συμμετοχή ή μη των οποίων εξαρτάται η καλή λειτουργία του συστήματος. Στην παρατηρούμενη στην εποχή μας σωφρονιστική «έκρηξη» θα πρέπει το σωφρονιστικό σύστημα να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες αντιλήψεις, να μην απομακρύνεται από την ελληνική πραγματικότητα, να βρίσκεται κοντά στον κρατούμενο Έλληνα ή αλλοδαπό πολίτη. Συνεπώς αυτό που προέχει είναι η έκτιση της ποινής κατά της ελευθερίας να γίνεται μέσα στα πλαίσια των επιταγών του Συντάγματος, των διεθνών συνθηκών και των νόμων, ώστε κατά τη μεταχείριση των κρατουμένων να επιδιώκεται και να διασφαλίζεται ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας μέσα σε σύγχρονες δομές και συνθήκες διαβίωσης.
Στα προγράμματα βελτίωσης των συνθηκών κράτησης προτείνω κι εγώ με τη σειρά μου ταπεινές προτάσεις όπως έχουν παγιωθεί σε μένα από την παρατήρησή μου συνεπεία της ασκήσεως του επαγγέλματός μου ως δικηγόρου.
Πρέπει απαραίτητα να γίνει διαχωρισμός των κρατουμένων σε οικονομικούς κρατούμενους, σε υπόδικους, κρατούμενους που εκτίουν ποινές κάθειρξης, με σκοπό επίσης την εξειδίκευση της μεταχείρισής τους, με ειδική εξειδίκευση της μεταχείρισης για τους ανήλικους κρατούμενους. Να βελτιωθούν οι συνθήκες στέγασης και διαβίωσης των κρατουμένων, όπως παραδείγματος χάριν, με εγκαταστάσεις θέρμανσης, θερμού νερού, άθλησης και εκπαίδευσης. Θυμίζω ότι η τελευταία απεργία κρατουμένων ήταν για την παροχή ζεστού νερού.
Να ρυθμιστούν με βέλτιστες μεθόδους τα της εργασίας και απασχόλησης των κρατουμένων. Να καθιερωθούν μορφωτικά προγράμματα ψυχαγωγίας, εκπαίδευσης, άθλησης. Να επικοινωνούν απρόσκοπτα οι κρατούμενες με κοινωνικό και συγγενικό περιβάλλον ανεξάρτητα από το βαθμό συγγένειας. Επίσης, πρέπει να καθιερωθεί η προσφορά εργασίας για κοινωφελείς σκοπούς για την ευεργετική επιμέτρηση των ποινών. Να εξισωθούν με κοινωφελή εργασία οι ώρες φοίτησης στα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας. Να ικανοποιούνται οι βασικές ανάγκες ψυχαγωγίας και επιμόρφωσης με συγγράμματα, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, επιτραπέζια παιχνίδια κ.λπ.
Να ικανοποιούνται κυρίως πρακτικά θέματα, η αναβάθμιση της διατροφής, η κατάργηση του σκληρού, προσβλητικού τρόπου σωματικού ελέγχου. Να παρέχονται ιατρικές υπηρεσίες και εξετάσεις παντός είδους, ψυχιατρικές κ.λπ., δωρεάν φαρμακευτική περίθαλψη, προληπτικές γυναικολογικές εξετάσεις εντασσομένων των υπηρεσιών υγείας στη φυλακές του ΕΣΥ.
Να θεσμοθετηθεί το δικαίωμα ακρόασης των κρατουμένων από το διευθυντή των καταστημάτων προς αντιμετώπιση των προβλημάτων των κρατουμένων. Είναι ένα πρόβλημα που δημιουργείται και είναι συνήθης πρακτική να μη φτάνουν τα παράπονα στο διευθυντή των φυλακών.
Να καθιερωθεί εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας σε όλα ανεξαιρέτως τα σωφρονιστικά καταστήματα. Να οργανωθεί η μετασωφρονιστική προστασία και πολιτική με δημιουργία κέντρων υποδοχής απολυθέντων κρατουμένων, υποστηρικτικά κέντρα. Είναι υποχρέωση της πολιτείας οι προσλήψεις κρατουμένων αποφυλακισθέντων να γίνονται όπως γίνονται και οι προσλήψεις υποχρεωτικά με ποσοστό για τα άτομα με ΑΜΕΑ επεκτεινομένου αναλογικά του σχετικού νόμου.
Επίσης, στο συμβούλιο των φυλακών να συμμετέχουν άνθρωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης ώστε να εξασφαλίζεται αμεσότερη επαφή με τους κρατούμενους.
Να υπάρχει παιδοκόμος και παιδότοποι για τα ανήλικα των κρατουμένων στις γυναικείες φυλακές. Στις φυλακές αυτή τη στιγμή Ελαιώνα Θηβών υπάρχουν 14 ανήλικα ηλικίας μέχρι 3 ετών.
Να εμπλουτιστούν οι φυλακές με στελεχιακό προσωπικό και ύλη στα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας που θα πρέπει να επεκταθούν σε όλα τα σωφρονιστικά καταστήματα.
Έρχομαι στο θέμα του Ελαιώνα Θηβών όπου μέσα σε μια νύχτα μεταφέρθηκαν από τις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού 450 τουλάχιστον γυναίκες, χωρίς να έχει γίνει προηγούμενη ετοιμασία υποδοχής τους και χωρίς να υπάρχει το απαραίτητο προσωπικό φύλαξης. Η συνέπεια ήταν να περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα να ταλαιπωρηθεί όλος αυτός ο πληθυσμός και μέχρι σήμερα να υπάρχουν δυστυχώς προβλήματα.
Υπάρχει ακόμα και η ανάγκη δημιουργίας στάσης του ΟΣΕ, επιβατικού δηλαδή, συρμού στον τόπο των φυλακών. Οι σιδηροδρομικές γραμμές είναι έξω ακριβώς. Είναι και αυτό ένα στοιχείο υποβοήθησης των κρατουμένων γυναικών.
Εν όψει των ανωτέρω πιστεύω ότι συμβάλλω και εγώ έστω και ελάχιστα στη βελτίωση του σωφρονιστικού συστήματος ώστε να βρεθεί μια χρυσή τομή για την εκτέλεση της ποινής η οποία είναι η συνέχεια, όπως είπαμε, του ποινικού κολασμού που σταματά στο ακροατήριο και δε συνεχίζεται στη φυλακή, ανθρώπινα, χωρίς σκληρότητα. Ο ποινικός σωφρονισμός είναι και αυτός καθρέφτης του πολιτισμού μας. Και είναι καθρέφτης του σεβασμού των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Συγχαίρω και πάλι την διακομματική επιτροπή για τη μεγάλη επιτηδειότητα και ενδιαφέρον με το οποίο αντιμετώπισε τα ζητήματα όπως και όλους όσους κάλεσε σε ακρόαση. Πιστεύω ότι πράγματι αυτή η διακομματική επιτροπή θα πρέπει να γίνει μόνιμη.
Ευχαριστώ πολύ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου