Μετά την 48ωρη απεργία της 28ης και της 29ης Ιούνη τίποτε δεν θα ‘ναι πια ίδιο. Οι δύο αυτές μέρες συμπύκνωσαν με μοναδικό τρόπο όλες τις αντιφάσεις και τις συγκρούσεις – ορατές και λιγότερο ορατές – της ελληνικής κοινωνίας. Παλιοί κοινωνικοί δεσμοί έσπασαν, νέοι δημιουργήθηκαν , ενώ οι εκκρεμότητες είναι χιλιάδες.
Το ΠΑΣΟΚ πλέον έχει τελειώσει ως κόμμα και ως κοινωνιολογικό φαινόμενο, τουλάχιστον με τη μορφή που το ξέραμε ως τώρα. Εδώ και πολλά χρόνια, το ΠΑΣΟΚ είναι το κόμμα που εφαρμόζει την πιο επιθετική πολιτική των δυνάμεων του κεφαλαίου, κι αυτό είναι γνωστό ακόμα και σε όσους έχουν ακόμα στο προσκεφάλι τους τον «ήλιο τον πράσινο» να ανατέλλει πίσω από τον Αντρέα Παπανδρέου. Τα όσα έχουν γίνει από την υπογραφή του Μνημονίου και μετά, οδηγούν αναγκαστικά (και οι ενδείξεις είναι πολλές) στην κατάρρευσή του. Κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, το ΠΑΣΟΚ έχει διαλύσει τις «παραδοσιακές» κοινωνικές συμμαχίες που τόσα χρόνια το συγκροτούσαν ως κόμμα εξουσίας. Τα όσα έγιναν κατά τη διάρκεια της 48ωρης απεργίας κατά την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου αποτελούν σημείο τομής: το σκηνικό στο κέντρο της Αθήνας ήταν σκηνικό έκτακτης ανάγκης. Όσα έζησαν οι άνθρωποι που παρευρέθησαν για να διαδηλώσουν δεν πρόκειται να σβήσουν από τα σώματα τους, κι αυτό δεν αναφέρεται μόνο σε όσους και όσες τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων.
Οι πλατείες
Το κίνημα των πλατειών, πρωτόγνωρη μορφή κινητοποίησης για τα ελληνικά δεδομένα, έχει πολλές όψεις, οι οποίες έχουν αναδειχτεί σε μια σειρά άρθρων που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα. Έχω την αίσθηση πως οι πλατείες αποτυπώνουν, μεταξύ άλλων, την κατάρρευση μορφών συλλογικής οργάνωσης, οι οποίες οργάνωναν μέχρι πρότινος το δημόσιο βίο και τη συλλογική δράση. Τα συνδικάτα έχουν χάσει προ πολλού την αξιοπιστία τους, με το ΠΑΣΟΚ να ενορχηστρώνει αριστοτεχνικά την διαδικασία απαξίωσης αυτή και την αριστερά να συμπαρασύρεται από την αδράνεια των ένδοξων αγώνων του παρελθόντος. Η αποθέωση του φιλελευθερισμού, η οποία αποτυπώθηκε ιδεολογικά στην πλήρη ήττα της έννοιας του συλλογικού ήταν αδύνατο να μη συμπαρασύρει το συνδικαλιστικό κίνημα. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και το φαινόμενο της οργανωτικής συρρίκνωσης της αριστεράς, η οποία έκανε πολλά χρόνια να ξεμπλέξει – κι ακόμα δεν τα έχει καταφέρει οριστικά – από το βάρος του υπαρκτού και από τις εγκλήσεις ενός φιλελεύθερου σε τελευταία ανάλυση πολιτικού πλαισίου, το οποίο δεν μπορεί να δει κάτι πέρα από τον καπιταλισμό.
Το κίνημα των πλατειών δείχνει ότι οι άνθρωποι επιθυμούν να δράσουν από κοινού, τώρα που οι κοινωνικές συνθήκες της ύπαρξης τους, έχουν στενέψει επικίνδυνα. Μη έχοντας αλλού να στραφούν επέλεξαν τον ούτως ή άλως συμβολικά φορτισμένο χώρο της πλατείας Συντάγματος.
Οι διαδηλώσεις
Η ένταση της καταστολής φαίνεται να μην έχει ως αποτέλεσμα την τρομοκράτηση των διαδηλωτών. Αυτοί και αυτές που πλέον δεν φοβούνται τα χημικά, τις κρότου-λάμψης και τους ξυλοδαρμούς, έχουν πολλαπλασιαστεί. Το ακόμα πιο σημαντικό στοιχείο είναι πως δεν μιλάμε για κόσμο που εντάσσεται στους «μυημένους» των κινηματικών διαδικασιών, αλλά κυρίως για ανθρώπους που βγαίνουν στο δρόμο ίσως και για πρώτη φορά. Μέσα στη διαδικασία αυτή, οι δεσμοί αλληλεγγύης που συγκροτήθηκαν μοιάζουν να είναι ανθεκτικοί. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές παράμετροι που θα καθορίσουν το αν θα παγιωθούν.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, η συζήτηση και ο προβληματισμός δεν θα πρέπει να θεωρούνται πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα. Εκδηλώσεις όπως αυτή μπορούν να αποτελέσουν εξαιρετική αφορμή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου