Κατά τις τελευταίες εβδομάδες είχε αρχίσει να διακινείται διακριτικά, με πρωτοβουλία του υπουργού Οικονομικών, κάποιο απροσδιόριστο σενάριο σχετικής και ήπιας απεμπλοκής της χώρας από την ασφυκτική οικονομική και κοινωνική πανωλεθρία, στην οποία με μαθηματική ακρίβεια οδηγούσαν τα μέτρα του θλιβερού προκατόχου του.
Παρ' όλο που ο Ελληνας υπουργός δεν είναι οικονομολόγος, εν τούτοις στάθηκε ο μοναδικός που επικαλέσθηκε την ύφεση ως απόλυτο εμπόδιο στη λήψη πρόσθετων φοροεισπρακτικών μέτρων, πράγμα που είχε καταλήξει στην πρόσφατη αναστολή συνομιλιών με την τρόικα. Με την εξαθλίωση των Ελλήνων εργαζομένων δεν πλουτίζουν τα δημόσια ταμεία, απλώς εξαθλιώνονται και αυτά μαζί τους. Δεν πλουτίζουν όμως έτσι ούτε οι πιστώτριες χώρες, απλώς εισπράττουν εκ μεταφοράς όσα οι ίδιες δανείζουν στη δική μας.
Παραμένει, φυσικά, το γεγονός ότι στη χώρα μας η φορολογική πίεση διατηρείται σε επίπεδα 50% κατώτερα από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Απειρες και παραπλανητικές φλυαρίες ακούγονται περί «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», ωστόσο παρασιωπάται ανεξήγητα η απλή ανάγκη επέκτασης της φορολογητέας βάσης και στοιχειώδους ευθυγράμμισης με την Ευρώπη. Οταν 75% του δηλούμενου εισοδήματος φοροαπαλλάσσεται νομίμως, αυτό θέτει άραγε πομπώδες ζήτημα «διαρθρωτικής μεταρρύθμισης» ή μήπως απλής και πασίδηλης φορολογικής ανεντιμότητος του νομοθέτη; Ορθό το υπουργικό επιχείρημα της ύφεσης, αλλά αυτό ισχύει μόνον για τα λαϊκά εισοδήματα, όχι και για τα ανώτερα και νομίμως φοροαπαλλασσόμενα.
Έτερη πρωτοτυπία του Ελληνα υπουργού ήταν η αναφορά, για πρώτη φορά, στην αναγκαία πολιτική διάσταση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Μπορεί το συμφωνημένο με τους Ευρωπαίους ηγέτες πρόγραμμα να έχει αποτύχει, η φινλανδική συμφωνία να αποδεικνύεται καταστροφική και υπονομευτική, οι συνομιλίες με την τρόικα να περιέρχονται σε νεκρό σημείο, όμως όλες οι αποτυχίες μπορούν να καλύπτονται εν όσω υπάρχει η αναγκαία πολιτική κατανόηση και βούληση, σκέφθηκε ο Ελληνας υπουργός. Αλλωστε, τι είναι η οικονομία; Η εξειδίκευση της πολιτικής βούλησης στο πεδίο των οικονομικών πραγμάτων. Η οικειότητα του Ελληνα εκπροσώπου με τους Ευρωπαίους ομολόγους του παραμένει συντριπτικά ανώτερη εκείνης του κ. Τόμσεν, που μπορεί να τον αγνοεί ακόμη και ο θυρωρός του.
Ωστόσο, η επιδίωξη πολιτικής κάλυψης θα είχε νόημα εάν οι ευρωπαϊκές πολιτικές ηγεσίες ευρίσκοντο στο ύψος των περιστάσεων και δεν ήσαν έρμαια ανομολόγητων οικονομικών συμφερόντων, που σήμερα έχουν γιγαντωθεί και καταδυναστεύουν ακόμη και πλεονασματικές και πιστώτριες χώρες της Ευρώπης. Ο Ελληνας υπουργός έχει οπωσδήποτε δίκαιο όταν αντιπαραθέτει την ύφεση στην πρόσθετη φορολογία. Εχει επίσης δίκαιο όταν τοποθετεί την πολιτική υπεράνω της οικονομίας. Ωστόσο, μπορεί να αποδειχθεί ότι διαπράττει ασυγχώρητο σφάλμα όταν επικαλείται το δίκαιο και την αποτελεσματικότητα σε έναν κόσμο στον οποίο αυτές οι αξίες θεωρούνται όχι μόνον απαρχαιωμένες, αλλά και διαβλητές. Σύμφωνα με τη θεωρία των παιγνίων, δεν θα ήταν η πρώτη φορά που στην αναμέτρηση ορθολογικών παικτών με ανορθολογικούς και φανατικούς συναδέλφους τους, οι τελευταίοι κατισχύουν κατά κράτος.
Όπως σημειώνει ο συντηρητικός Κένεθ Ρογκόφ από το Χάρβαρντ, μόλις προ έτους, η ευρωπαϊκή κρίση χρέους έμοιαζε με «θύελλα σε μελανοδοχείο». Αστεία πράγματα: Ευρωπαίοι οφείλουν σε Ευρωπαίους δάνεια συναφθέντα σε ευρώ. Γιατί εξ αυτού να κινδυνεύει το ευρώ; Ανάλογο αστείο το αμερικανικό χρέος: η Αμερική οφείλει στον κόσμο δολάρια, τα οποία μπορεί κατά πολιτική βούληση να τυπώνει σε απεριόριστες ποσότητες. Γιατί να κινδυνεύει η πιστοληπτική ικανότητα λόγω του χρέους της;
Κι όμως, έπειτα από ένα χρόνο, τόσο στη μια πλευρά του Ατλαντικού όσο και στην άλλη, τα πολιτικά συστήματα έχουν περιέλθει σε βαθιά παράλυση όσον αφορά τη διαχείριση της κρίσης και σε ανυπέρβλητη αδυναμία εξόδου από αυτήν. Αφού η πολιτική καλύπτει την οικονομία, έπεται ότι και η σημερινή κακοφωνία της πολιτικής σε αμφότερες τις πλευρές του Ατλαντικού καλύπτει και αυτή κάποια αντίληψη της οικονομίας, έστω και αν η τελευταία παραμένει όχι μόνον κοινωνικά άδικη, αλλά επίσης αντιπαραγωγική, ανορθολογική, αναποτελεσματική.
Όπως σημειώνει ο Αμερικανός οικονομολόγος, οι πολιτικές αδυναμίες και καταναγκασμοί αποδεικνύονται σήμερα χειρότερο εμπόδιο για την απεμπλοκή από την κρίση απ' ό,τι οι οικονομικές προϋποθέσεις. Ορθή γενικά η ελπίδα για πολιτική κάλυψη του οικονομικού αδιεξόδου, αλλά στις παρούσες συνθήκες η υπερεκτίμηση των πολιτικών δυνάμεων, με συνακόλουθη υποτίμηση των οικονομικών, μετατρέπει το οικονομικό και κοινωνικό αδιέξοδο σε άμεσο πολιτικό, το επιδεινώνει, με συνέπεια την εσπευσμένη άλωση από αυτούς που θα μας εκάλυπταν. Η επένδυση στην υποθετική ευρωπαϊκή πολιτική βούληση δεν μετριάζει το ελληνικό αδιέξοδο, αλλά το οξύνει στο έπακρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου