εναντιοδρομίες…

Του παπά Ηλία 

Οι τελώνες της εποχής του Χριστού ήταν λίγο-πολύ νόμιμοι λήσταρχοι. Πλήρωναν ένα ορισμένο ποσό φόρου στη ρωμαϊκή εξουσία κι έπαιρναν απ’ το λαό, όσα ήθελαν.

Ήταν κάτι ανάλογο με κάποιους σημερινούς πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες. Που καταληστεύουν το λαό και το δημόσιο χρήμα. Κι ύστερα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για τα δημόσια ελλείμματα και χρέη. Για τα οποία πάντα καταδικάζεται να πληρώνει και πάλι ο λαός.

Ένας παρόμοιος ληστής ήταν και ο τελώνης της παραβολής «του τελώνη και του φαρισαίου». Παρόμοιος, αλλά βαθύτατα περιφρονημένος απ’ τους συγχρόνους του. Αντίθετα απ’ τους δικούς μας αμετανόητους κι εντούτοις μεγάτιμους λήσταρχους. Που, αμετανόητα και ακατανόητα τους χειροκροτούμε και τους ξαναψηφίζουμε, για να μπορούν να μας ξαναληστεύουν στο διηνεκές.…

Κυνηγημένος, λοιπόν, απ’ τις τύψεις του και συντριμμένος απ’ το βάρος των ανομημάτων του και της κοινής περιφρόνησης, ο τελώνης της παραβολής αναζητούσε λίγη γαλήνη σε κάποια του ναού απόμερη γωνιά. Αρκούμενος να χτυπάει τα στήθη και να επαναλαμβάνει: «Θεέ μου, λυπήσου με, τον αμαρτωλό και συχώρεσέ με»!

Ο φαρισαίος, αντίθετα, που προσευχόταν στο μέσον του ναού, ήταν η προσωποποίηση της αρετής. Δεν βασανιζόταν η συνείδησή του από τύψεις και την καρδιά του δεν τη σκίαζε το νέφος κάποιων ανομημάτων.

Το μόνο ίσως πρόβλημά του ήταν ότι δεν είχε, πού να εκφράσει το περίσσευμα της χαράς του. Γιατί, ίσως, να μη έβρισκε κανένα αντάξιό του άνθρωπο, για να τον κάμει κοινωνό της ευδαιμονίας του. Και πίστευε πως ο μοναδικός, με τον οποίο θα μπορούσε να μοιραστεί την πλησμονή της ευτυχίας του, είναι ο Θεός:

«Θεέ μου, σ’ ευχαριστώ, έλεγε, που δεν με άφησες να καταντήσω σαν τους άλλους ανθρώπους. Τους άρπαγες, τους άδικους και τους μοιχούς…. Ή σαν αυτόν εδώ τον τελώνη. Νηστεύω δυο φορές τη βδομάδα. Και το δέκατο απ’ τα υπάρχοντά μου το δίνω στους φτωχούς»!

Όμως, κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο φαρισαίος είχε αυτοαναγορευτεί σε υπέρτατο κριτή του εαυτού του και του καθενός ανθρώπου. Διαπράττοντας, έτσι, το φοβερότερο των αμαρτημάτων, που είναι η «ύβρις».

Που και για τους αρχαίους Έλληνες ήταν το μεγαλύτερο αμάρτημα. Όπως για τον Ηράκλειτο, για παράδειγμα, που θεωρεί την «ύβρη» πιο επικίνδυνη ακόμη κι απ’ την πυρκαγιά. Για να τονίσει: «Ύβριν χρη σβεννύναι ή πυρκαϊήν».

Δυστυχώς, ο ρατσισμός του φαρισαϊσμού όχι απλώς ζει, αλλά και βασιλεύει και μεταξύ των, λεγόμενων, χριστιανών. Αφού και σήμερα είναι παρά πολλοί αυτοί, που πιστεύουν ότι «ουκ εισί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων». Και βέβαια πολύ περισσότερο σαν τους αμαρτωλούς. Γύρω απ’ τους οποίους πλέκουν ένα δίχτυ ζοφερής απομόνωσης και κατακραυγής.

Και δεν περιορίζονται απλώς να τους βγάλουν το εισιτήριο για την αιώνια κόλαση. Θέλουν να μεταβάλουν σε κόλαση και την επίγεια ζωή τους.

Κι όμως ο Χριστός, έχει αντίθετη γνώμη απ’ τους οποιουσδήποτε φαρισαίους:

Γι’ αυτό μας λέει πως ο αμαρτωλός τελώνης γύρισε δικαιωμένος στο σπίτι του. Σε αντίθεση με τον ενάρετο φαρισαίο…

Γιατί, είναι-τονίζει επιγραμματικά-νόμος πνευματικός, να ταπεινώνονται οι υπερήφανοι και να εξυψώνονται οι ταπεινοί.

Αφού ο Θεός σιχαίνεται αυτούς, που σιχαίνονται και αποστρέφονται τους αμαρτωλούς. Ενώ δίνει χάρη στους μετανοημένους αμαρτωλούς ….

Γιατί διαπιστώνει ότι μέσα στο καμίνι της μεταμέλειας και των τύψεων και πάνω στην κοπριά της αμαρτίας φυτρώνει, συχνά, το παραδείσιο φυτό της ταπείνωσης.

Που-σε τελική ανάλυση-σημαίνει ότι ο Χριστός δεν καταδικάζει την αρετή, αλλά την αποκρουστική αλαζονεία του φαρισαίου. Ενώ στην περίπτωση του τελώνη δεν επιβραβεύει την αμαρτία, αλλά τη μετάνοια. Και ασφαλώς, σε κάθε περίπτωση, προϋποθέτει την αποκατάσταση της αδικίας.

Γεγονός, που αποδεικνύεται απ’ την περίπτωση του Ζακχαίου. Ο οποίος υποσχέθηκε να δώσει τα μισά απ’ τα υπάρχοντά του στους φτωχούς. Και σε όσους αδίκησε να τους τα επιστρέψει τετραπλάσια.

Γι’ αυτό, λοιπόν, ας προσέξουν κάποιοι απ’ αυτούς, που πιστεύουν ότι έχουν ιδιοκτησία τους και τσιφλίκι τους τον παράδεισο…

Γιατί μπορεί να ιδούν, μέσα απ’ το έρεβος της αλαζονείας τους, κάποιους απ’ αυτούς, που θεωρούν εξώλης και προώλης, να πορεύονται μεταξύ των πρώτων στον παράδεισο…

πηγή