Στείρι : ιστορικά – λαογραφικά στοιχεία

Από τον πρόλογο του βιβλίου:

Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας, που όλοι έχουμε αρχίσει να συνειδητοποιούμε την ανάγκη τεκμηρίωσης της παρουσίας μας μέσα σ’ ένα συγκεκριμένο χώρο, όλο και περισσότεροι καταπιάνονται με τη διερεύνηση της ιστορικής και πολιτιστικής τους παρουσίας μέσα στο χρόνο. Αυτό γίνεται πιο αναγκαίο για τα μικρά χωριά, που δεν έχουν να επιδείξουν θεαματικό έργο μέσα στην ιστορία και προσπαθούν, μαζεύοντας κομμάτι-κομμάτι τα στοιχεία που συνθέτουν την ιστορία τους, να συγκροτήσουν τη βάση πάνω στην οποία θα πατάει η γνώση των επόμενων γενεών. Γιατί όπως λέει και ο Άγγλος ποιητής Τόμας Έλιοτ «δεν μπορούμε να κτίσουμε το μέλλον, παρά με το υλικό του παρελθόντος.»

Το Στείρι, ένα μικρό χωριό, άγνωστο στους περισσότερους, έχει την εξαιρετική τύχη να γειτονεύει με ένα από τα μεγαλύτερα μοναστήρια της Ελλάδας και να πορεύεται μαζί του για μια χιλιετία. Η ιστορία του χωριού αναδύθηκε μέσα από την ιστορία της μονής για την οποία πολλοί έχουν γράψει, ιστορικοί και άλλοι επιστήμονες.

Όμως, πολύ πριν από την παρουσία του μοναστηριού, το Στείρι έχει να επιδείξει σημαντικό ρόλο κατά τους αρχαίους χρόνους και λιγότερο σημαντικό κατά τα δύσκολα χρόνια των διαφόρων ξένων κατακτητών της περιοχής.

Όλα αυτά, γνωρίζοντας τα επιφανειακά και αποσπασματικά, θελήσαμε να τα συγκεντρώσουμε και να τα καταγράψουμε έτσι ώστε να είναι εύκολο στον καθένα που θα ενδιαφερόταν για την ιστορία και την παράδοση αυτού του μικρού χωριού, να τα βρει.

Ξεκινήσαμε μια ομάδα αρκετών ατόμων με σκοπό τη συλλογή στοιχείων, ιστορικών και λαογραφικών, για το Στείρι. Το έργο ήταν δύσκολο γιατί κανένας από εμάς που ξεκινήσαμε, με μοναδικό εφόδιο το μεράκι και την αγάπη για το χωριό, δεν ήταν ειδικός σε οποιοδήποτε θέμα. Χωρίς μελέτη και έρευνα, η γνώση δεν επιτυγχάνεται. Λάθη και παραλείψεις που ενδεχομένως θα υπάρχουν μέσα στο πόνημα μας, ελπίζουμε να είναι μικρότερης σημασίας από το τελικό, συνολικό αποτέλεσμα. Ο παρατηρητικός αναγνώστης θα διαπιστώσει ότι δεν αναφερόμαστε αναλυτικά στα γεγονότα 1940-49, ενώ απουσιάζουν εντελώς και οι εύθυμες ιστορίες (σαν κι αυτές που τόσο παραστατικά είχε συμπεριλάβει ο δάσκαλος Μορφιαδάκης στο βιβλίο του για το χωριό μας). Αυτό έγινε σκόπιμα, ώστε να υπάρξει συνέχεια και από άλλους στην καταγραφή στοιχείων.

Πεποίθηση μας είναι ότι μόνο καλό μπορεί να προκύψει από αυτή την εργασία. Θα δώσει την αφορμή για σχολιασμό, για γόνιμη συζήτηση, για περισσότερη έρευνα σχετικά με την παράδοση και την ιστορία του τόπου μας και τελικά καλύτερη κατανόηση της ταυτότητας μας.

Ισως να υπάρξουν διαφωνίες σχετικές με την έκταση των ιστορικών στοιχείων που περιλαμβάνονται στο πόνημα αυτό. Όμως πιστεύουμε ότι η αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο της ευρύτερης περιοχής καθώς και στο ευρύ χρονικό πλαίσιο των ιστορικών γεγονότων βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση της ταυτότητας του χωριού. Γιατί η ύπαρξη ενός τόπου σηματοδοτείται από τα γεγονότα, πάντα όμως σε σχέση με τους γειτονικούς τόπους και τη συνολική συμπεριφορά κάθε περιοχής.

Οι οργανωτές της ομάδας εργασίας και συντάκτες αυτού του βιβλίου: Μαρία Π. Αργυρίου & Λουκάς Α. Κουσκούκης

 Μπορείτε να διαβάσετε σε ηλεκτρονική μορφή το βιβλίο κάνοντας "κλικ" ΕΔΩ