Περί σωτηρίας.

Του Αντώνη Zέρβα
Τίποτε δεν σε κάνει τόσο κακό,
όσο η δυστυχία
Στανταλ

Η Ελλάδα σύρθηκε σφάγιο στον βωμό της κρίσεως, ενώ πίστευε ακράδαντα ότι μετέχοντας στον σκληρό πυρήνα των κρατών της Ευρώπης, είχε εξασφαλισμένο το μέλλον της. Τώρα πλέον αποβαίνει παράδειγμα προς αποφυγήν ως προς την αντιμετώπιση της κρισιμότατης ευρωπαϊκής κατάστασης. Την ώρα όμως που σ’ εμάς επιβάλλονται τα σκληρότερα δυνατά μέτρα της νεοφιλελεύθερης λογικής, η σκεπτόμενη Ευρώπη θέτει σε ριζική αμφισβήτηση τους προσανατολισμούς του οικοδομήματός της. Οχι μόνο δεν είναι επιλήψιμες, αλλά και τίθενται επί τάπητος οι ιδέες της απο-παγκοσμιοποίησης, της άρσης του καθεστώτος των ελεύθερων συναλλαγών, της επιστροφής στον ευρωπαϊκό προστατευτισμό, της εθνικοποίησης των τραπεζών.

Η εθνική κρίση θα είναι μακροχρόνια, και μακροχρόνια η κοινωνική αδικία. Και εδώ πρέπει να επιμείνουμε, αν θέλουμε να κατανοήσουμε τι μας συνέβη. Η μεταπολίτευση στάθηκε το ευτυχέστερο και μακρύτερο διάλειμμα της μεταπολεμικής περιόδου υπό συνθήκες ελευθερίας, δημοκρατίας και σχετικής ευημερίας. Ηταν φυσικό ο πανελλήνιος αυτός αέρας να μεγαλύνει τα δικαιώματα σε βάρος των υποχρεώσεων. Ο Ελληνας είχε ζήσει με αβάσταχτες υποχρεώσεις. Μολαταύτα, οι δεκαετίες του ’50 και του ’60 παρ’ όλη τη φτώχεια τους, δεν διέπρεψαν στην εγκληματικότητα. Η βλακώδης παρένθεση της δικτατορίας με τη φαινομενική βελτίωση των οικονομικών, θα έκανε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να προκρίνει σοφά την ελευθερία που εγγυάτο η Ευρώπη ακόμη και σε βάρος της υλικής ευημερίας.

Το πρωτόγνωρο αίσθημα ελευθερίας που κυριάρχησε κατά την τελευταία τριακονταετία ευνοήθηκε ακόμη περισσότερο από το ευρωπαϊκό μοντέλο των τεσσάρων ελευθεριών. Τα δικαιώματα ταυτίσθηκαν με την ατομική επιτυχία της νεοφιλελεύθερης αντίληψης για τον άνθρωπο και απωθήθηκε το αίσθημα της προσωπικής ευθύνης πάνω στο οποίο στηρίζεται το δημοκρατικό πολίτευμα. Εως ότου η γενικευμένη ευρωπαϊκή διαφθορά να μεταβληθεί σε ελληνική ασυδοσία.

Το μείζον ερώτημα του Νεοελληνισμού ήταν ανέκαθεν η εθνική ταυτότητα και η αυτοδιάθεση. Παρά τις μεγάλες εξαρτήσεις της από την ξένη βοήθεια, η Ελλάδα κατάφερνε να τα βγάζει πέρα με τις δικές της δυνάμεις. Είναι άδικο να διαγράφονται μονοκοντυλιά οι ηρωικές προσπάθειες των πατεράδων μας για τη δημιουργία δημοκρατικών θεσμών. Οι ιδεολογικές συγκρούσεις διαδραμάτισαν εδώ καταλυτικό ρόλο. Από την ένταξη και μετά όμως η χώρα άρχισε να αδρανεί. Ηταν σαν να είχε υλοποιηθεί το μέγα της όνειρο. Ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός ως αποκλειστικό και ενιαίο εθνικό σχέδιο συγχωρούσε τα πάντα, χωρίς να προβλέπει τίποτε. Εξού και η βεβιασμένη είσοδος στο ευρώ. Η χώρα φαινόταν επιτέλους ελεύθερη, μοντέρνα και είχε λεφτά, έστω κι αν την ίδια στιγμή έτριζε η Ευρώπη από τις μετεγκαταστάσεις, τις μαζικές απολύσεις, τη συστηματική κατάλυση του κοινωνικού κράτους.

Αλλά το δικό μας οικονομικό ναυάγιο θα είναι μαζί και το ναυάγιο της ίδιας της ελευθερίας και του κράτους δικαίου. Πού θα στηριχθεί η δικαιοσύνη, ποιος θα εγγυάται πλέον τα ατομικά δικαιώματα, τα δικαιώματα των εργαζομένων, ποιος θα μεριμνήσει για τους ανέργους σε μια πτωχευμένη δημοκρατία, η οποία θα λειτουργεί υπέρ των επενδυτών με τους ιδιωτικούς στρατούς, τις ιδιωτικές βλέψεις και τις ιδιωτικές αποφάσεις; Ποιο θα είναι το κύρος του κράτους και των δημοκρατικών θεσμών ως προς την καλλιέργεια και την εδραίωση των ατομικών υποχρεώσεων;

Η Τρόικα και το Μνημόνιο επιβεβαιώνουν τον εθνικό κανόνα. Μόνο η κατοχή μπορεί να αφυπνίσει τον Ελληνα. Αρα η κρίση δεν αποτελεί ευκαιρία, παρά επανάληψη του γνωστού δράματος. Θα γινόταν ευκαιρία, εάν ξεσηκωνόταν σύσσωμη η χώρα ενόψει μιας φρικτής αναγέννησης εν ετέρα μορφή. Εάν διέθετε ηγέτες που θα αναλάμβαναν με λαϊκή εντολή την ευθύνη της επιστροφής στη δραχμή και βάσει αυτής θα προχωρούσαν στην κατάρτιση νέων διαρθρωτικών μέτρων. Τέτοια πράγματα όμως μόνο στα μυθιστορήματα των ηρωικών εποχών θα μπορούσαν να συμβούν.

πηγή