Για να βγει η χώρα από το τέλμα, θα χρειαστεί να επιστρατεύσει όλες τις δυνάμεις της με στόχο την εθνική ανασυγκρότηση και την αναγέννηση. Η εποχή είναι κρίσιμη όσο ήταν τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας, οι απανωτοί πόλεμοι και οι εμφύλιες συρράξεις, η Μικρασιατική Καταστροφή και η εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα. Ο,τι κάνουμε σήμερα και στα επόμενα δυο-τρία χρόνια θα καθορίσει την πορεία των Ελλήνων στον 21ο αιώνα. Το δυστύχημα είναι ότι όσοι είναι σε θέση να αλλάξουν τα πράγματα είναι οι ίδιοι που έφεραν την Ελλάδα στο χείλος του γκρεμού. Κάνουμε όπως κάναμε πριν, όχι επειδή πιστεύουμε ότι έτσι θα σωθούμε, αλλά επειδή είναι το μόνο που ξέρουμε να κάνουμε.
Οι πολιτικοί μας συμπεριφέρονται σαν το κόμμα του καθενός να είναι το μόνο ικανό να βγάλει την Ελλάδα από την κρίση, χωρίς ταλαιπωρία, χωρίς συναίνεση, χωρίς συμβιβασμούς. Αδυνατούν να μιλήσουν την ίδια γλώσσα μεταξύ τους και να συμφωνήσουν στα αναγκαία μέτρα για το κοινό καλό. Έτσι, δεν πείθεται ο πολίτης για την ανάγκη των μεταρρυθμίσεων. Το μόνο που οι περισσότεροι θα ήθελαν είναι το μόνο που γνωρίζουν – να διορίζουν και να ξοδεύουν. Επειδή αυτό δεν γίνεται πια, μένουν κολλημένοι στις πόζες και τους θεατρινισμούς των περασμένων δεκαετιών. Προσαρμόζουν τις λέξεις τους στο σήμερα, το μυαλό τους όμως κατοικεί στο χθες.
Οι πολίτες ξυπνούν και βλέπουν ότι όσο έδειχναν ανοχή (και σε κάποιες περιπτώσεις συνενοχή) στην υπερχρέωση της χώρας, άλλοι πλούτισαν ενώ άλλοι θα πληρώσουν.
Όσο το κράτος μοίραζε λεφτά, πολλοί περίμεναν κάτι και για τους ίδιους – πίστευαν ότι αρκούσε να διαμαρτύρεσαι αρκετά για να πετύχεις αυτό που ήθελες (ή να αποτρέψεις αυτό που δεν ήθελες). Την ίδια ώρα, όταν η τιμωρία για παραπτώματα δεν ήταν ούτε αυτόματη ούτε σίγουρη, δημιουργήθηκε μια εξοικείωση με την αυθαιρεσία και την ασυδοσία. Και ενώ όλοι διαμαρτυρόμαστε για την αυθαιρεσία και την ασυδοσία των άλλων, δεν στηρίξαμε (και δεν απαιτήσαμε) τους θεσμούς που θα έθεταν τέλος και στη δική μας ανευθυνότητα. Συμβιβαστήκαμε με τη συναλλαγή. Δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι όλα είναι ύποπτα, τίποτα δεν είναι σίγουρο. Γι’ αυτό τόσοι αισθάνονται την ανάγκη να απαιτούν και να αντιστέκονται – γιατί πιστεύουν ότι μόνο έτσι δεν πιάνονται κορόιδο.
Η έλλειψη αντικειμενικής και απόλυτης εφαρμογής των νόμων είχε ένα πλεονέκτημα: οι Έλληνες εξασκήθηκαν στον αυτοσχεδιασμό, έμαθαν καλά την τέχνη της ατομικής επιβίωσης. Το κακό είναι ότι αναπτύχθηκε ο ατομικισμός και μια χώρα δεν επιβιώνει αν δεν στηρίζεται σε θεσμούς, σε νόμους, σε δημόσια διοίκηση, σε ένα σύστημα εκπαίδευσης που στοχεύουν στο κοινό καλό, στη δημιουργία κοινωνίας συλλογικής προσπάθειας. Ο κομματισμός, σε συνδυασμό με πρωτοφανή εισροή χρημάτων σε κάθε επίπεδο, εκμαύλισε τους πολίτες και ακύρωσε την αίσθηση ότι οι ίδιοι ήταν υπεύθυνοι για την προκοπή τους: από τη μια, περίμεναν από το κόμμα τους να τους δώσει ό,τι ήθελαν, από την άλλη, γνώριζαν ότι χωρίς μέσον δεν πετυχαίνεται τίποτα. Η οργή μας τώρα είναι για αυτά που έγιναν, για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε αλλά και για την αναπηρία που μας επέβαλε η κοινωνία της συνεχούς διαμαρτυρίας και ακόρεστης απαίτησης.
Την ώρα που η κοινωνία -με τη νέα φτώχεια, την ανεργία, τον φόβο, την εισροή μεταναστών- έχει ανάγκη από ενημέρωση, από συμπόνοια και από καθοδήγηση, η Εκκλησία δείχνει να απουσιάζει από τα μεγάλα ζητήματα· η Δικαιοσύνη πελαγώνει στο χαρτομάνι και το χάος, ανήμπορη να τιμωρήσει τους ένοχους και να προστατεύσει τους αδύναμους· ο κρατικός μηχανισμός βουλιάζει κάτω από την ανοργανωσιά και την έλλειψη ιεραρχίας· τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης απεργούν όταν έχουν ανάγκη να κρατήσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών· τα συνδικάτα απαιτούν τα μέγιστα για όσους έχουν δουλειά, αδιαφορώντας για όσους βρίσκονται στο περιθώριο ή στην ανεργία· επιχειρηματίες βρίσκουν ευκαιρίες να απαλλαγούν από ό,τι πιστεύουν ότι τους βαραίνει· το ποδόσφαιρο επιβεβαιώνει με κάθε ευκαιρία τη φαυλότητα των δομών και αντιλήψεων που υπονόμευσαν τη δημόσια ζωή για τόσα χρόνια και σήμερα εντείνουν το αδιέξοδο.
Η Ελλάδα, όμως, δεν έχει την πολυτέλεια να αποτύχει. Αρκετά υπνοβατούσε. Τώρα βλέπει την πραγματικότητα. Βλέπει την ανάγκη για ανθρώπους ικανούς και θαρραλέους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου